Planując wymianę kotła a nawet kupując opał na przyszłą zimę trzeba już brać pod uwagę obowiązujące i wiszące w powietrzu uchwały antysmogowe. Pierwsze ich regulacje wejdą w życie w Małopolsce już od lipca tego roku. Śląska uchwała zacznie obowiązywać we wrześniu.

Zobacz pełny i aktualny przegląd uchwał antysmogowych w całym kraju

Obszar miasta Krakowa – nowy zakaz

Na terenie Krakowa od września 2019 wejdzie w życie całkowity zakaz spalania węgla i drewna. Ale to nie wszystko! W pośpiechu klecona jest druga tymczasowa uchwała antysmogowa dla Krakowa, która – jak wiele na to wskazuje – od lipca b.r. zakaże palenia "złej jakości" węglem i niesezonowanym drewnem. Kto do przyszłego sezonu nie wymieni w Krakowie pieca czy kotła, będzie musiał zaopatrzyć się w węgiel o następujących parametrach:

• wartość opałowa min. 26 MJ/kg,
• zawartość popiołu max. 10%,
• zawartość siarki max. 0,8%,
• zawartość ziarna 0-5mm max. 5%.

Takie parametry uniemożliwią spalanie mułu, flotu, miału, marketowych "ekogroszków", ale także grubszych węgli z części kopalń. Nie łapie się np. żaden węgiel z kopalni Piast czy ekogroszek Retopal.

Jak żyć w Krakowie?

Czym prędzej zaklepuj miejsce w kolejce po wymianę pieca/kotła, póki jeszcze je rozdają. Albo pakuj walizki.

Województwo Małopolskie

W styczniu Sejmik Województwa Małopolskiego przyjął uchwałę antysmogową dla obszaru województwa z wyłączeniem Krakowa.

Od 1. lipca b.r. wejdą w życie regulacje dot. paliw:

• nie będzie można spalać węgla o uziarnieniu 0-3mm (nie określono wymagań co do innych parametrów)
• nie będzie można spalać drewna o wilgotności powyżej 20%

Również od 1. lipca b.r. w woj. małopolskim wszystkie nowo instalowane kotły muszą spełniać wymagania dyrektywy ecodesign i muszą to być kotły automatyczne albo zgazowujące drewno.

Do końca 2022 roku muszą zostać wymienione wszystkie pozaklasowe kotły zalegające w kotłowniach.

Urządzenia spełniające kryteria 3. i 4. klasy będą mogły pracować do końca 2026 roku.

Kotły 5. klasy – zarówno automatyczne jak i ręczne – są dopuszczone "do ruchu" bezterminowo.

Jak żyć w województwie małopolskim?

Na przyszły sezon grzewczy na pewno nie kupuj mułu ani flotu.

Jeśli przymierzasz się do zakupu kotła, problem jest złożony a czas goni:

• do końca czerwca możesz zainstalować dowolny kocioł
• od 1. lipca do wyboru pozostaną wyłącznie kotły automatyczne lub zgazowujące, spełniające kryteria ecodesign.

Kocioł zainstalowany do końca czerwca będzie mógł pracować:

• 5 lat jeśli będzie pozaklasowy,
• prawie 10 lat jeśli będzie 3. lub 4. klasy,
• bezterminowo jeśli będzie 5. klasy

Tak więc rozsądnym minimum wydaje się obecnie kocioł 3. klasy, o ile wyrobisz się do końca czerwca. Najkorzystniej natomiast nabyć do tego czasu kocioł 5. klasy. Pamiętając, że na 99% będzie się to wiązało z koniecznością modernizacji starego komina o ceramiczny wkład odporny na węglowy kondensat.

Ecodesign od 5. klasy różni się minimalnie, ale wymaga dodatkowego papierka, który póki co niewiele kotłów posiada. Listę kotłów zgodnych z ecodesign publikuje Małopolski Urząd Marszałkowski – to te z "zielonym ptakiem" w ostatniej kolumnie "Ekoprojekt RPO i PONE". Również w rankingu kotłów pojawiła się informacja o ecodesign. Trzeba jednak uważać, bo niekiedy nie wszystkie moce danego modelu spełniają tę normę.

Lista kotłów zasypowych w 5. klasie nie jest zbyt imponująca. Uchwała małopolska wyraźnie wymaga, by kocioł spełniał jednocześnie kryteria emisyjne i sprawności, dlatego np. MPM DS kwalifikuje się do 4. klasy, gdyż nie osiąga sprawności wymaganej w 5. klasie. Co oznacza, że zakupiony przed 1. lipca będzie mógł pracować do końca 2026 roku (od 1. lipca nie będzie można go zainstalować). Wymagania 5. klasy spełnia w całości Eko-Wery Michał.

Istnieją już kotły zgazowujące zgodne z dyrektywą ecodesign. Nie są to oczywiście tanie rzeczy. A prócz samego kotła konieczny jest bufor ciepła oraz stały dostęp do sezonowanego drewna. Jednak lepsze to niż wożenie ze Śląska węgla gdy ma się las za płotem.

Województwo Śląskie

Przyjęta 7. kwietnia 2017 uchwała antysmogowa dla woj. śląskiego zakazuje od 1. września spalania mułu, flotu, węgla brunatnego i drewna o wilgotności ponad 20%.

Również od 1 września 2017 nie będzie można montować kotłów niespełniających standardu emisyjnego min. 5. klasy normy PN-EN 303-5:2012. Tu, w przeciwieństwie do uchwały małopolskiej, mowa jest wyłącznie o standardzie emisyjnym, a nie sprawnościowym, dlatego będzie można zamontować kocioł niespełniający wymogu sprawności 5. klasy jak wspomniany wyżej MPM DS (który wedle słów producenta nie był śrubowany na sprawność w 5. klasie właśnie po to, by uniknąć potrzeby modernizacji komina).

Pierwszy etap wymiany kotłów to rok 2021 – z jego końcem z użytku wyjdzie najgorsza padlina, kotły najstarsze, niecertyfikowane. Kotły klas 3. i 4. będą mogły pracować jeszcze 10 lat. Kominki niespełniające wymogów ekprojektu będą mogły być w ruchu do końca 2022 roku, chyba że zostaną zmodernizowane, aby dotrzymywały parametrów emisji. Szczegóły co do terminarza wymiany we wpisie o śląskiej uchwale.

Jak żyć w województwie śląskim?

Uchwała wprowadza na tyle odległe terminy wymiany, że do 1. września 2017 wciąż będzie względnie opłacalne instalować kotły nawet 3. klasy, gdyż popracują jeszcze 10 lat. Po 1. września konieczne będzie instalowanie wyłącznie kotłów min. 5. klasy – obojętnie czy automatycznych, czy zasypowych.

Inne rejony kraju

Wstępny projekt uchwały antysmogowej dla Dolnego Śląska postuluje całkowity zakaz palenia węglem i drewnem we Wrocławiu oraz w gminach uzdrowiskowych. Dla reszty województwa przewiduje się wymianę kotłów na 5. klasę. Nie upubliczniono jeszcze nawet projektów uchwał w Wielkopolsce i na Mazowszu.

Rozporządzenie w sprawie wymagań dla kotłów na paliwa stałe

Co jakiś czas słychać o projekcie rządowego rozporządzenia, które wprowadzi wymagania emisyjne dla nowo sprzedawanych kotłów na węgiel i drewno. W chwili powstania tego wpisu prace nad rozporządzeniem są mocno zaawansowane a z jego treści wynika, że wejdzie w życie od 1 października 2017 roku. W obecnie dostępnej wersji ustala ono przede wszystkim, że wszystkie dostępne w sprzedaży kotły będą musiały spełniać wymagania 5. klasy a kotły podajnikowe nie będą mogły mieć na wyposażeniu rusztu awaryjnego.